Wyjeżdżasz? Koniecznie sprawdź, jaka wtyczka przyda Ci się za granicą

Wybierasz się w zagraniczną podróż służbową lub planujesz wakacje? Jedną z podstawowych kwestii, które powinieneś rozstrzygnąć zanim wyjedziesz, jest problem sieci elektrycznej. Jeśli nie zadasz sobie odpowiednio wcześnie pytania jaka wtyczka w.. Kanadzie, Danii, Malezji lub gdziekolwiek indziej będzie odpowiednia, być może przyjdzie Ci przeżyć ten czas w prawdziwie niezapomniany, pozbawiony prądu sposób. Co musisz wiedzieć, żeby tego uniknąć?

Wybierasz się w zagraniczną podróż służbową lub planujesz wakacje? Jedną z podstawowych kwestii, które powinieneś rozstrzygnąć zanim wyjedziesz, jest problem sieci elektrycznej. Jeśli nie zadasz sobie odpowiednio wcześnie pytania jaka wtyczka w.. Kanadzie, Danii, Malezji lub gdziekolwiek indziej będzie odpowiednia, być może przyjdzie Ci przeżyć ten czas w prawdziwie niezapomniany, pozbawiony prądu sposób. Co musisz wiedzieć, żeby tego uniknąć?

Dlaczego wtyczki i gniazdka w poszczególnych krajach są różne?

Co sprawia, że podróżując po świecie często spotkasz się z sytuacją, w której próba połączenia ładowarki telefonu z gniazdkiem skończy się fiaskiem? Powodów jest kilka, dla zrozumienia wystarczy jednak świadomość istnienia różnic w budowie sieci elektrycznych. Z czego ona wynika? 

Pierwsza sieć elektryczna powstała w Stanach Zjednoczonych końcem XIX stulecia. Elektryfikacja miast pozwalała na prostsze i skuteczniejsze oświetlenie ulic, co nie tylko było komfortowe, ale miało też ograniczyć przestępczość. Z czasem jednak w co bogatszych domach zaczęły pojawiać się domowe urządzenia elektryczne, które wymagały dostępu do sieci – i tak poszerzano system. W innych krajach,  oddalonych często od USA, a pamiętajmy, że podróże wtedy nie były takie proste jak dziś – sieci elektryczne powstawały w kolejnym stuleciu. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że nikt nie starał się odtworzyć wiernie systemu amerykańskiego – liczyła się lokalna pomysłowość i inicjatywa. Stąd zasada działania jest zbliżona, jednak poszczególne parametry, a w tym wygląd – różne.

Z jakimi wtyczkami spotkasz się za granicą?

Obecnie na świecie do zastosowań domowych (tj. niskonapięciowych) używane jest 15 różnych par wtyczka-gniazdko, które różnią się nie tylko estetyką, ale i wartościami napięcia prądu oraz jego częstotliwości, realizując w ten sposób wszystkie dostępne kombinacje. Nazywane są kolejnymi literami alfabetu łacińskiego, od A do O. Często spotkasz się z sytuacją, że będziesz chciał uzyskać odpowiedź na pytanie jaka jest wtyczka w… USA, Chinach, (...)’, jednak okaże się, że w danym kraju stosowane jest kilka różnych, zależnie od wymagań podłączanego urządzenia. Uważaj jednak, z faktu, że Twoja wtyczka pasuje do gniazdka nie wynika automatycznie, że dobrym pomysłem jest ją tam bezrefleksyjnie umieszczać. Obca sieć wciąż może być niekompatybilna z Twoim urządzeniem pod względem swoich parametrów (napięcie, częstotliwość, uziemienie).

Problem standaryzacji

Oczywiście najwygodniej by było, gdyby wszystkie kraje zdecydowały się na jedno rozwiązanie. Jak jednak skłonić pół świata (w najlepszym wypadku) do przyjęcia konkretnego standardu? Nie tylko byłoby to szalenie drogie – potrzeba wymienić miliardy wtyczek i drugie tyle gniazdek: w każdym domu, zakładzie pracy i obiekcie użyteczności publicznej – ale też nie jest do końca jasne, na który standard najlepiej się zdecydować. Wyższe napięcie, powiedzmy – 230 V – które zmniejsza straty energii, czy niższe, np. 100 V, które jest mniej niebezpieczne dla ludzi w przypadku porażenia? Czy jakieś pomiędzy? A częstotliwość? 50 Hz, by przesyłać wydajniej energię na dużych odległościach, czy 60 Hz, przyjaźniejszą sieciom o ograniczonej przepustowości? Łatwo sobie wyobrazić, że odpowiedź będzie zależała od potrzeb, możliwości i panującej w danym kraju filozofii – dlatego też podejmowane w przeszłości próby unifikacji nie powiodły się.

Jak używać polskich wtyczek za granicą?

Pomijając gniazda siłowe, które są wysokonapięciowe, opierają się na odmiennych standardach i nie są wykorzystywane do zasilania typowych urządzeń w gospodarstwie domowym – a zwłaszcza tych, które mógłbyś zabrać ze sobą w podróż – w Polsce wykorzystywane są dwa rodzaje wtyczek. Pierwszy z nich to wtyczka typu C (bez uziemienia; wariantem jest płaska wtyczka Europlug), a drugi – E (z uziemieniem).

Czy adapter to konieczność?

Nie oznacza to jednak, że nie będziesz w stanie korzystać ze swoich urządzeń elektrycznych za granicą – wystarczy, że zadbasz przed wyjazdem o odpowiedni adapter, będący pomostem między odmiennymi technologiami. Sprawdź jednak w specyfikacji technicznej, czy urządzenia, z których chcesz korzystać, dostosowane są do pracy z innym napięciem (urządzenia niekiedy mają zainstalowany w tym celu przełącznik). Jeśli nie, będziesz potrzebował odpowiedniego transformatora. Na szczęście większość urządzeń nie jest projektowanych na styk i częstotliwość prądu nie jest problemem – pracują zarówno na częstotliwości 50 Hz, jak i 60 Hz.

Jakie wtyczki można spotkać w krajach europejskich?

Mówisz sobie: podróżuję tylko po Europie, zatem nie będzie problemów z różnicami w sieci. W większości wypadków rzeczywiście, nie zawiedziesz się. Jednak nie jest to regułą. Może ponadto okazać się, że, w zależności od tego dokąd się udasz w danym państwie, będziesz mógł wetknąć swoją wtyczkę do gniazdka – lub nie.

Jaka wtyczka w Anglii?

Zjednoczone Królestwo jest pierwszą i chyba najwyraźniejszą ilustracją jedności w Europie – wtyczki bowiem na wyspach są niekompatybilne, z jednym wyjątkiem, z żadnym innym systemem sieci elektrycznej tego kontynentu. Anglia, Szkocja, Walia, Irlandia Północna i Cypr wykorzystują bowiem wtyczki G, mające trzy prostokątne w przekroju bolce; dwa z nich ustawione są na jednej linii, podczas gdy trzeci, obrócony o kąt prosty, znajduje się w wierzchołku utworzonego przez nie trójkąta równoramiennego.

Dopuszczone do użytku w Zjednoczonym Królestwie są też szczoteczki elektryczne i golarki wykorzystujące wtyczki zbliżone do typu C, jednak o innym rozstawie bolców. Nie należy do gniazdek na nie przeznaczonych wpychać na siłę naszych wtyczek – tak jak w przypadku gniazda typu G należy wykorzystać odpowiedni adapter.

Jaka wtyczka w Irlandii?

To pytanie jest proste – Irlandia, Cypr i państwa Zjednoczonego Królestwa stanowią grupę państw, która korzysta z wtyczek typu G. Poza nimi można spotkać się z tym rodzajem wtyczek jeszcze w kilkudziesięciu miejscach na świecie, m.in. w Arabii Saudyjskiej, Singapurze i na Sri Lance.

Jaka wtyczka w Norwegii?

Norwegia jest częścią Unii Europejskiej, a zatem znajdziesz w niej gniazdka, do których pasuje znana nam wtyczka Europlug – czyli zasadniczo gniazda typu C. Możesz się jednak natknąć również, podobnie jak np. w Niemczech, Danii, Holandii, lub innych krajach UE, na gniazda typu F (znane pod skrótem z niemieckiego Schuko). Nie różnią się z wyglądu od naszych rodzimych w wariancie bez uziemienia z tym małym zastrzeżeniem, że rozstaw wejść jest odrobinę inny niż na wtyczce europejskiej – być może trzeba będzie odrobinę mocniej pchnąć, aby weszła. To bezpieczne.

Jaka wtyczka w Szwajcarii?

Szwajcaria co prawda nie należy do Unii Europejskiej, jednak korzysta również z gniazdek typu C. W wielu gospodarstwach domowych spotkasz się jednak z gniazdami typu J – na wtyczki, których trzy bolce ustawione są w wierzchołkach trójkąta równoramiennego o dużym kącie rozwarcia. Z takich łączników wtykowych korzysta jedynie pięć państw na świecie – jeszcze Lichtenstein, Jordan, Rwanda i Madagaskar (tu jednak napięcie jest inne). Na szczęście wtyczka europejska pasuje i do nich; odwrotnie jednak nie – potrzeba przejściówki.

Jaka wtyczka w Grecji?

Sytuacja w Grecji jest analogiczna do norweskiej – napotkasz tam gniazda C oraz F, które powinny przyjąć wtyczkę kontynentalną (płaską Europlug oraz typowe C). Pamiętaj jednak, że wtyczki typu F nie zmieścisz do polskiego gniazdka z uziemieniem – nie ma ona otworu na bolec.

Jaka wtyczka we Włoszech?

Sytuacja we Włoszech również przypomina tę w Norwegii – gniazdka występują jednak w trzech wariantach. Poza C i F, które – jak już wiesz – są kompatybilne z wtyczkami Europlug (dwa okrągłe bolce, wtyczka płaska), napotkasz zapewne gniazda typu L. Są one charakterystyczne – trzy okrągłe otwory umieszczone w równych odstępach na jednej linii. Występują w ośmiu krajach na świecie, w Europie możesz je spotkać jeszcze w San Marino. Adapter jest niezbędny jedynie w przypadku włoskiej wtyczki w polskim domostwie oraz w niewielkiej ilości 16-nasto amperowych gniazd L.

Jaka wtyczka w Chorwacji?

Chorwacja jest kolejnym krajem z gniazdami typu C oraz F, kompatybilnymi z Europlug. Pozostałe informacje są takie same, jak w przypadku Norwegii. 

Jaka wtyczka w Belgii?

Belgia to bardzo przyjazny elektrycznie kraj, w którym wykorzystywane są gniazda typu C oraz E – dokładnie jak w Polsce.

Jaka wtyczka w Danii?

W Danii spotkasz się z czterema typami gniazdek – C, E, F oraz K. O pierwszych trzech wiesz już, że wtyczki płaskie Europlug z nimi współpracują. Typ K to gniazdko na dwa bolce okrągłe oraz jeden o przekroju w kształcie połowy koła, umieszczony w trzecim wierzchołku trójkąta równoramiennego. Europlug współpracuje również z tym gniazdem, jednak nie odwrotnie – wtyczka K w gniazdo C bez przejściówki nie wejdzie. K pojawia się w Europie tylko w Danii, a na świecie zaledwie w siedmiu innych państwach.

Jaka wtyczka w Hiszpanii?

Sytuacja w Hiszpanii jest analogiczna do opisanej w Norwegii, a wniosek – prosty: płaskie wtyczki Europlug powinny poradzić sobie bez adaptera.

Kraje amerykańskie

Wszyscy znamy problemy z kompatybilnością amerykańskich urządzeń i polskiej sieci elektrycznej. Czy tak jest na całym kontynencie?

Jaka wtyczka w USA?

Gniazda typu A oraz B używane są poza Ameryką jedynie na Dalekim Wschodzie oraz w poszczególnych krajach Afryki. Charakterystyczne dwa prostokątne w przekroju bolce wtyczki amerykańskiej (A) lub dwa niejednakowe prostokątne i jeden półkolisty (B) zawsze będą prosiły się o adapter. Nie ma na szczęście fizycznej możliwości, by wetknąć je w jakiekolwiek inne gniazdo (w odwrotnym przypadku również jest to niewykonalne) – tym bardziej, że napięcie w USA jest prawie o połowę niższe niż w Polsce, a częstotliwość prądu – większa.

Jaka wtyczka w Kanadzie?

Sytuacja jest analogiczna do opisanej dla USA. Konieczny jest odpowiedni adapter.

Jaka wtyczka w Meksyku?

Również i Meksyk oferuje gniazda A i B i choć napięcie jest odrobinę wyższe niż w USA, jest to nieomal zaniedbywalna różnica. Odsyłamy zatem do uwag związanych ze Stanami.

Kraje Afryki i Oceanii 

Popularne cele podróży do Czarnego Lądu i na drugi koniec świata to... nie koniec świata. Sprawdź jakie wtyczki i gniazdka spotkasz na owych ziemiach.

Jaka wtyczka w Australii?

Ciekawą cechą państw korzystających z gniazd typu I – jak Australia – jest fakt, że prawie nigdy nie oferują gniazd innych typów. Wybierając się do Oceanii koniecznie zaopatrz się w adapter, gdyż wszystkie wtyczki jakie ujrzysz będą miały trzy prostokątne bolce ułożone pod różnymi kątami w wierzchołkach solidnego trójkąta.

Jaka wtyczka w Egipcie?

Egipt natomiast nie stanowi problemu dla podróżnika. Wtyczki i gniazda typu C oraz F – jak opisaliśmy w przypadku Norwegii.

Kraje azjatyckie

Sytuacja w Azji jest bardzo różnorodna. Mimo to, z większością łączników wtykowych spotkałeś się we wcześniejszej części artykułu.

Jaka wtyczka w Wietnamie?

Wietnam z jednej strony korzysta z napięcia zbliżonego do polskiego (220 V vs. 230 V), a z drugiej z gniazd A, B i C. W związku z tym do A i B potrzebna będzie przejściówka, a do C – nie.

Jaka wtyczka w Malezji?

Malezja nie jest zdecydowana na jedno rozwiązanie – znajdziesz tam gniazda A, C, G i M. Pierwsze trzy już omówiliśmy – tylko C nie potrzebuje adaptera (napięcie w Malezji to 240 V). M natomiast to gniazdo trójbolcowe – ponownie ułożone są one w trójkąt równoramienny – o jednym bolcu grubszym. Do niego adapter będzie niezbędny.

Jaka wtyczka w Turcji?

Turcja, jako kraj bliski Europie, nie sprawia w kontekście sieci elektrycznej większych problemów. Sytuacja jest analogiczna jak w przypadku Norwegii. Krótki wniosek jest taki, że adapter nie będzie konieczny.

Jaka wtyczka w Dubaju?

Dubaj – a szerzej: całe Zjednoczone Emiraty Arabskie – korzystają z łączników wtykowych typu G oraz M. W związku z tym nie będziesz w stanie używać swoich urządzeń bez dedykowanych adapterów. Wygląd gniazd i dodatkowe informacje znajdziesz w akapicie dotyczącym gniazd Anglii (typ G) oraz Malezji (typ M).

Jaka wtyczka w Chinach?

Wydawać by się mogło, że skoro Chiny produkują przeróżne wtyczki i gniazdka na eksport dla całego świata, sami używają wszystkich. Nie jest tak jednak – w Chinach pojawiają się gniazda typu A oraz I, czyli w obu przypadkach niekompatybilne z polskimi wtyczkami i wymagające przejściówki. Poza uwagami o napięciu (Chiny mają 220 V) dodatkowe informacje podaliśmy w przypadku USA (odnośnie gniazda A) oraz Australii (odnośnie gniazda I).